Dit is de 102e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast, over sport, onderzoek en innovatie. In deze aflevering hebben Gerrit en Jurgen het over:
Rekken en stretchen voor een betere sportprestatie: zinvol of onzin?
INLEIDING:
Het is de vaste routine van veel atleten: het oprekken van de ledematen voorafgaand en na afloop van een inspanning. Wat is het wetenschappelijke bewijs eigenlijk dat op deze manier de spieren beter functioneren, de sportprestatie verbetert of het herstel sneller verloopt? En hoe belangrijk is het voor een sporter om flexibel te zijn?
Zeg ‘Wielrenners en gebrek aan lenigheid’ en de oudere lezer zal direct terugdenken aan het optreden van Joop Zoetemelk in het legendarische tv-programma ‘Superstars’, dat ruim dertig jaar geleden op het Nederlandse scherm te zien was.
Het idee achter het evenement was om internationale topatleten uit verschillende sporten tegen elkaar te laten strijden op diverse onderdelen, om er zo achter te komen wie nu de échte Superster was.
Zoetemelk was dat duidelijk niet. Want Joop mocht dan wel de beste ronderenner zijn die Nederland op dat moment kende, op de 100 meter hardlopen en bij het gewichtheffen, zwemmen en gymnastiek bracht hij het er maar beroerd van af.
Een magere stijve hark met dusdanig weinig kracht in zijn armen, dat hij zich slechts één keer aan een stang kon optrekken (of was het zelfs nul keer?): dit is het beeld dat de Nederlandse tv-kijker thuis te zien kreeg.
Het verbaasde niemand eigenlijk want Zoetemelk was nou eenmaal wielrenner. En wielrenners, die hoefden alleen maar uren op de fiets te zitten en de trappers zien rond te draaien met hun benen. Wielrenners hoefden verder helemaal niet atletisch te zijn, zoals bijvoorbeeld de hockeyer Ties Kruize, die ook meedeed, dat wel was.
Dat wielrenners zulke stijve harken zijn, valt te betwisten. Ook Zoetemelk was veel atletischer dan hij in Superstars liet zien. Niet voor niets werd hij ooit Nederlands kampioen langlaufen en heeft hij na zijn wielercarrière nog een paar marathons gelopen.
Twee weken voor de opnamen van Superstars was Zoetemelk echter tijdens de koers ten val gekomen en dusdanig geblesseerd geraakt dat hij zich wilde afmelden voor het programma. De organisatie haalde hem over om toch maar mee te doen: zo heel serieus zou het er niet aan toegaan, dat beloofden ze hem. Zoals we Zoetemelk wel kennen, ging hij snel overstag en verscheen gewoon aan de start.
Had hij dat maar niet gedaan, dan was het beeld van de wielrenner als stijve hark niet zo hardnekkig geweest. Maar is het eigenlijk wel belangrijk voor een sporter om lenig te zijn?
En in hoeverre ondersteunen wetenschappelijke studies het wijdverbreide idee dat rekken voor of na de inspanning goed voor de sportprestatie is?
We bespreken het in de 102e aflevering van de Slimmer Presteren Podcast.
Handige bronnen en links:
- Pleidooi in Sports Medicine om afscheid te nemen van ‘flexibiliteit’ als belangrijke eigenschap van een fit lichaam: https://www.fyzzio.nl/assets/blogfiles/The-case-for-retiring-flexibility-as-a-major-component-of-physical-fitness.-Nuzzo-2019.pdf
- Negatieve relatie tussen de uitslag van de ‘sit & reach’ test en de loopeconomie in toplopers: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11774065/
- Waarom duurlopers moeten uitkijken met rekken voor een training of wedstrijd: https://www.topsporttopics.nl/sportwetenschap/samenvatting/rekken-niet-nuttig-en-soms-zelfs-nadelig-voor-duurlopers/
- Het minimale effect van rekken op spierpijn: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21735398/
